Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Plantage(-maritime)
Plantago maritima
Plantaginaceae
Nom en français : Plantain maritime.
Descripcioun :Aquéu plantage renadiéu trachis en mato dins li relarg argelous e marlous gourga d'aigo en sesoun. Li fueio, tóuti pariero, soun longo de 5 à 40 cm e primo de 1,5 à 7 mm. L'espigo de flour, de coulour jauno (estamino), fai 2 à 15 cm de long. La subp. de Prouvènço ié dison serpentina. Èi proche de l'erbo-de-muret que trachis en mountagno, dins li coumbo à nèu.
Usanço :Emai aguèn ges d'entresigne segur, poudèn pensa que, coume tóuti li plantage, aquéu èi peréu manjadis e bessai vertuous.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Tepiero argelouso
- Marlo
Estànci : Mesoumediterran à Aupen
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Plantago maritima L., 1753
(= Plantago maritima subsp. serpentina (All.) Arcang., 1882 )